De ruïnes van een wereldrijk

Vandaag wil ik graag enkele foto’s met jullie delen uit mijn recente reis naar Moskou. Omdat mijn man dit keer met me mee ging, wilde ik hem een park laten zien dat meestal veel indruk maakt op het kleine aantal Westerse toeristen, die de plek weten te vinden: VDNKh.

Moskou, VDNKh. Belarus paviljoen detail.

De naam VDNKh is de (Russische) afkorting voor de Expositie van de Prestaties van de Volkseconomie. Het is een groot park aan de Noordelijke rand van Moskou, met een totale oppervlakte van 207 hectare (exclusief de botanische tuinen die tegenwoordig ook deel van het complex uitmaken). Hiermee is het park groter dan het Vorstendom Monaco.

Het park VDNKh opende in 1939 als een Agrarische Expo. Na de oorlog werd het hersteld en uitgebreid tot een permanent tentoonstellingscentrum en amusementspark met 82 paviljoens gewijd aan de voormalige Sovjetrepublieken en aan verschillende industriële sectoren zoals de vliegtuig- en ruimtevaartindustrie.

Uiteraard had het park een ideologisch concept, en werden de glorificatie van de arbeid en de economische en sociale prestaties van de Sovjet Unie breed uitgemeten. De paviljoens en fonteinen waren in de stijl van Sovjet monumentaal classicisme gebouwd, karakteristiek door zijn grandeur en eclecticisme. Het is fascinerend om te zien, hoe uniek elk architectonisch object in park VDNKh qua vorm en decoratie is: de beelden, schilderijen, mozaïeken, het glazuur, en de afwerking van elk paviljoen is bijzonder op zijn eigen manier.

In de jaren negentig en tweeduizend bleef het park populair als recreatiegebied, maar werden de paviljoens helaas gebruikt als chaotische bazaars en magazijnen. Ze werden voornamelijk gebruikt om snel geld te maken en werden niet normaal onderhouden. Uit het ruimtevaartmuseum werden allerlei objecten gestolen, en de gebouwen en decoraties van de paviljoens begonnen overal uit elkaar te vallen. Ook waren er ca. 300 illegale zaken en barretjes op het terrein.

Aan het einde van 2013 kreeg de regering van Moskou het bij presidentieel besluit weer voor het zeggen in het park VDNKh. De vele illegale tenten werden opgeruimd, en men begon met reconstructiewerken vanuit het idee om het terrein weer een culturele plaats van allure te maken. Maar misschien is dit project wel te groot en te duur. Terwijl sommige objecten gerepareerd worden, vallen de anderen nog verder uit elkaar, soms tot het punt dat ze onherstelbaar beschadigd lijken raken.

Deze combinatie van herstelwerkzaamheden en doorlopend verval geeft me gemengde gevoelens. Hier zijn wat foto-impressies van de enkele (meestal, minder bekende) paviljoens en decoraties: Een blik op de ruïnes van een socialistisch wereldrijk.

Moskou, VDNKh. Belarus paviljoen, beelden detail

Moskou, VDNKh. Vleesindustrie paviljoen

Moskou, VDNKh. Vleesindustrie paviljoen detail. Moskou, VDNKh. Achterkant van een paviljoen Moskou, VDNKh. Achterkant van een paviljoen, detailMoskou, VDNKh. Vormalige Astoria restaurant Moskou, VDNKh. Vormalige Astoria restaurant, detail Moskou, VDNKh. Vormalige restaurant, detail Moskou, VDNKh. Balustrade detail Moskou, VDNKh. Cafe detail Moskou, VDNKh. Vormalige Uzbekistan paviljoen, detail Moskou, VDNKh. Detail